Operating Model vs Business Model là gì

1. Định nghĩa:
Mô hình vận hành (Operating Model) là cấu trúc tổ chức, quy trình, công nghệ và nguồn lực được thiết kế để thực thi chiến lược và vận hành doanh nghiệp hiệu quả; trong khi mô hình kinh doanh (Business Model) là cách thức doanh nghiệp tạo ra, cung cấp và thu giá trị từ khách hàng thông qua các thành phần như đề xuất giá trị, kênh phân phối và cấu trúc doanh thu.
→ Ví dụ: Mô hình kinh doanh xác định bán sản phẩm qua kênh online, còn mô hình vận hành thiết kế quy trình kho vận, giao nhận, chăm sóc khách hàng để phục vụ kênh đó.

2. Mục đích sử dụng:
→ Mô hình kinh doanh giúp xác định cách tạo và thu giá trị
→ Mô hình vận hành giúp đảm bảo cách thức thực thi hiệu quả mô hình kinh doanh đó
→ Hiểu rõ sự khác biệt để đồng bộ chiến lược và hoạt động vận hành

3. Các bước áp dụng và ví dụ thực tiễn:
Bối cảnh: Một doanh nghiệp muốn chuyển đổi số để phục vụ khách hàng tốt hơn
→ Bước 1: Thiết kế mô hình kinh doanh dựa trên nhu cầu và thị trường
→ Bước 2: Xây dựng mô hình vận hành hỗ trợ triển khai mô hình kinh doanh mới (tự động hóa, công nghệ mới)
→ Bước 3: Thực thi, giám sát và điều chỉnh mô hình vận hành để đạt mục tiêu kinh doanh

4. Lưu ý thực tiễn:
→ Mô hình vận hành phải linh hoạt để thích ứng với thay đổi mô hình kinh doanh
→ Cần sự phối hợp giữa bộ phận chiến lược và vận hành
→ Cập nhật mô hình vận hành khi thay đổi chiến lược hoặc môi trường kinh doanh

5. Ví dụ minh họa:
→ Cơ bản: Mô hình kinh doanh bán lẻ online, mô hình vận hành gồm kho bãi, giao hàng và dịch vụ khách hàng
→ Nâng cao: Mô hình kinh doanh dịch vụ thuê bao, mô hình vận hành tích hợp công nghệ phân tích dữ liệu khách hàng để cá nhân hóa dịch vụ

6. Case Study Mini:
→ Tình huống: Một công ty dịch vụ muốn cải thiện trải nghiệm khách hàng
→ Giải pháp: Xây dựng mô hình kinh doanh tập trung vào trải nghiệm, đồng thời thiết kế mô hình vận hành tối ưu quy trình phục vụ và chăm sóc khách hàng
→ Kết quả: Tăng tỷ lệ giữ chân khách hàng và doanh thu dịch vụ

7. Câu hỏi kiểm tra nhanh (Quick Quiz):
Điểm khác biệt cơ bản giữa mô hình vận hành và mô hình kinh doanh là gì?
→ a. Mô hình vận hành là cách thực thi, mô hình kinh doanh là cách tạo giá trị ←
→ b. Không khác biệt
→ c. Mô hình vận hành là marketing, mô hình kinh doanh là bán hàng
→ d. Mô hình vận hành là chiến lược, mô hình kinh doanh là quy trình

8. Câu hỏi tình huống (Scenario-Based Question):
Bạn là trưởng phòng vận hành, làm sao phối hợp với phòng chiến lược để đồng bộ mô hình vận hành với mô hình kinh doanh mới?

9. Vì sao bạn nên quan tâm đến khái niệm này:
→ Giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả và bền vững theo chiến lược kinh doanh
→ Tránh tình trạng mô hình kinh doanh và vận hành không khớp nhau gây lãng phí và thất bại

10. Ứng dụng thực tế trong công việc:
→ Ban lãnh đạo: hoạch định và giám sát mô hình kinh doanh và vận hành
→ BPM Leader: tối ưu quy trình và công nghệ vận hành
→ Phòng vận hành và IT: triển khai mô hình vận hành hiệu quả

11. Sai lầm phổ biến khi triển khai:
→ Tách biệt mô hình kinh doanh và vận hành, thiếu đồng bộ
→ Thiếu sự phối hợp liên phòng ban
→ Không cập nhật mô hình vận hành theo thay đổi chiến lược

12. Đối tượng áp dụng:
→ Dành cho: CEO, COO, BPM Leader, trưởng phòng vận hành, chiến lược
→ Áp dụng trong: hoạch định chiến lược, quản trị vận hành, cải tiến quy trình

13. Giới thiệu đơn giản dễ hiểu:
Mô hình kinh doanh là kế hoạch kiếm tiền, còn mô hình vận hành là cách bạn tổ chức để thực hiện kế hoạch đó.

14. Câu hỏi thường gặp:
Q1 → Có thể thay đổi mô hình vận hành mà không đổi mô hình kinh doanh?
→ Có, nhưng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả
Q2 → Có công cụ nào hỗ trợ thiết kế mô hình vận hành?
→ Phần mềm BPM, ERP, mô hình hóa quy trình
Q3 → Ai chịu trách nhiệm mô hình vận hành?
→ COO hoặc trưởng phòng vận hành
Q4 → Làm sao đảm bảo mô hình vận hành linh hoạt?
→ Áp dụng các quy trình chuẩn và công nghệ hỗ trợ

15. Gợi ý hỗ trợ:
→ Gửi email: [email protected]
→ Nhắn tin Zalo: 0708 25 99 25
© Bản quyền thuộc về Viện FMIT – Từ điển quản trị chuẩn mực quốc tế