Scenario-Based Strategy

1. Định nghĩa:

Scenario-Based Strategy (Chiến lược dựa trên kịch bản) là phương pháp lập kế hoạch chiến lược bằng cách xây dựng và phân tích nhiều kịch bản có thể xảy ra trong tương lai, giúp doanh nghiệp thích nghi tốt hơn với sự thay đổi và ra quyết định hiệu quả hơn trong điều kiện không chắc chắn.

Ví dụ:

Shell áp dụng chiến lược dựa trên kịch bản để dự đoán tác động của giá dầu biến động, từ đó chuẩn bị các chiến lược thích ứng khác nhau.

2. Mục đích sử dụng:

Tăng khả năng thích ứng của doanh nghiệp trước những thay đổi trong thị trường và công nghệ.

Giúp lãnh đạo đưa ra quyết định dựa trên nhiều phương án thay vì chỉ có một kế hoạch cố định.

Giảm thiểu rủi ro bằng cách chuẩn bị sẵn các phương án ứng phó với các tình huống khác nhau.

Tận dụng cơ hội nhanh hơn khi thị trường thay đổi theo một trong các kịch bản đã xây dựng.

3. Các bước triển khai chiến lược dựa trên kịch bản:

Xác định các yếu tố ảnh hưởng: Xác định các xu hướng chính (kinh tế, công nghệ, chính trị, môi trường…) có thể tác động đến doanh nghiệp.

Xây dựng các kịch bản khác nhau:

Kịch bản tích cực: Điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp.

Kịch bản trung lập: Doanh nghiệp hoạt động trong môi trường bình thường.

Kịch bản tiêu cực: Rủi ro lớn nhất xảy ra (khủng hoảng kinh tế, thay đổi chính sách, đứt gãy chuỗi cung ứng…).

Đánh giá tác động của từng kịch bản: Phân tích cách mỗi kịch bản ảnh hưởng đến doanh nghiệp về tài chính, thị phần và chuỗi cung ứng.

Xây dựng chiến lược ứng phó: Lập kế hoạch hành động cụ thể cho từng kịch bản.

Theo dõi và cập nhật: Định kỳ đánh giá lại kịch bản để đảm bảo chiến lược vẫn phù hợp với điều kiện thực tế.

4. Lưu ý thực tiễn:

Không nên chỉ tập trung vào một kịch bản duy nhất. Doanh nghiệp cần có ít nhất 3-4 kịch bản khác nhau để đảm bảo tính linh hoạt.

Kịch bản chiến lược không phải là dự đoán chính xác tương lai, mà là công cụ giúp doanh nghiệp chuẩn bị tốt hơn.

Việc xây dựng kịch bản cần có sự tham gia của nhiều bộ phận trong doanh nghiệp để đảm bảo tính toàn diện.

5. Ví dụ minh họa:

Cơ bản: Một công ty sản xuất xe hơi xây dựng các kịch bản về xu hướng sử dụng xe điện để chuẩn bị kế hoạch chuyển đổi sản phẩm.

Nâng cao: Microsoft phát triển các kịch bản chiến lược để ứng phó với sự thay đổi của công nghệ AI, giúp họ dẫn đầu trong lĩnh vực điện toán đám mây và trí tuệ nhân tạo.

6. Case Study Mini:

Tesla – Xây dựng chiến lược dựa trên kịch bản để mở rộng thị trường xe điện

Xác định yếu tố ảnh hưởng:

Chính phủ tăng cường chính sách hỗ trợ xe điện.

Giá pin lithium tăng cao ảnh hưởng đến chi phí sản xuất.

Cạnh tranh từ các hãng xe truyền thống như Ford, GM.

Xây dựng các kịch bản:

Kịch bản tích cực: Giá pin giảm, chính phủ tiếp tục hỗ trợ, thị trường xe điện mở rộng nhanh → Tesla đẩy mạnh sản xuất Model 3 & Model Y.

Kịch bản trung lập: Cạnh tranh gia tăng, nhưng xe điện vẫn có mức tăng trưởng ổn định → Tesla mở rộng nhà máy Gigafactory để giảm chi phí.

Kịch bản tiêu cực: Nguồn cung pin bị gián đoạn, chính phủ cắt giảm trợ cấp → Tesla đầu tư vào công nghệ pin mới để giảm chi phí phụ thuộc vào lithium.

Kết quả: Nhờ chuẩn bị trước nhiều kịch bản, Tesla có thể nhanh chóng điều chỉnh chiến lược mà không bị động trước sự thay đổi của thị trường.

7. Câu hỏi kiểm tra nhanh (Quick Quiz):

Scenario-Based Strategy giúp doanh nghiệp đạt được điều gì?
A. Xây dựng nhiều kịch bản để ra quyết định chiến lược linh hoạt hơn
B. Dự đoán chính xác tương lai và chỉ theo một kế hoạch duy nhất
C. Giữ nguyên chiến lược mà không cần thay đổi theo điều kiện thực tế
D. Chỉ tập trung vào ngắn hạn mà không xem xét tác động dài hạn

8. Câu hỏi tình huống (Scenario-Based Question):

Một công ty thương mại điện tử nhận thấy rằng hành vi mua sắm của khách hàng có thể thay đổi do ảnh hưởng của AI và tự động hóa. Họ nên làm gì để áp dụng Scenario-Based Strategy?

9. Liên kết thuật ngữ liên quan:

Strategic Foresight: Dự báo chiến lược giúp doanh nghiệp nắm bắt xu hướng tương lai.

Risk Scenario Planning: Lập kế hoạch rủi ro dựa trên nhiều kịch bản.

Agile Strategy: Chiến lược linh hoạt để nhanh chóng thích nghi với thay đổi.

Contingency Planning: Kế hoạch dự phòng để đảm bảo hoạt động không bị gián đoạn khi có rủi ro.

10. Gợi ý hỗ trợ:

Gửi email đến: info@fmit.vn
Nhắn tin qua Zalo số: 0708 25 99 25