1. Định nghĩa:
Impairment Testing (Kiểm tra tổn thất tài sản) là quá trình đánh giá xem giá trị ghi sổ (carrying amount) của một tài sản có vượt quá giá trị thu hồi (recoverable amount) hay không. Nếu có, doanh nghiệp phải ghi nhận một khoản lỗ tổn thất tài sản (Impairment Loss).
Theo IFRS (IAS 36 - Impairment of Assets) và US GAAP (ASC 350/360), tài sản cần được kiểm tra tổn thất khi có dấu hiệu suy giảm giá trị, ví dụ:
Suy giảm hiệu suất kinh doanh (lợi nhuận giảm, doanh thu giảm).
Thay đổi công nghệ (tài sản bị lỗi thời).
Giá trị thị trường của tài sản giảm mạnh.
Thay đổi pháp lý ảnh hưởng đến khả năng sử dụng tài sản.
Ví dụ: Một công ty mua một nhà máy trị giá 10 triệu USD, nhưng sau đó giá thị trường của tài sản này giảm xuống 7 triệu USD. Khi kiểm tra tổn thất, nếu giá trị thu hồi chỉ là 6 triệu USD, công ty phải ghi nhận Impairment Loss = 4 triệu USD.
2. Mục đích sử dụng:
Đảm bảo báo cáo tài chính phản ánh giá trị thực của tài sản.
Tránh tình trạng tài sản bị ghi nhận quá cao, gây hiểu lầm cho nhà đầu tư.
Tuân thủ quy định kế toán quốc tế (IFRS/GAAP).
3. Các bước áp dụng thực tế:
Xác định tài sản có dấu hiệu suy giảm giá trị: So sánh giá trị thị trường, hiệu suất hoạt động, và các yếu tố bên ngoài.
Tính toán giá trị thu hồi:
Giá trị hợp lý: Giá bán ước tính trên thị trường.
Giá trị sử dụng: Giá trị hiện tại của dòng tiền tương lai mà tài sản có thể tạo ra.
So sánh với giá trị ghi sổ:
Nếu giá trị ghi sổ > giá trị thu hồi, doanh nghiệp phải ghi nhận tổn thất tài sản.
Nếu giá trị ghi sổ ≤ giá trị thu hồi, không cần ghi nhận tổn thất.
4. Lưu ý thực tiễn:
Không thể đảo ngược khoản lỗ tổn thất theo IFRS: Nếu đã ghi nhận tổn thất tài sản, không thể phục hồi lại trong tương lai (trừ khi là tài sản vô hình).
Impairment ảnh hưởng đến lợi nhuận doanh nghiệp: Các công ty có tài sản cố định lớn có thể gặp tác động mạnh khi giá trị tài sản bị suy giảm.
Phải thực hiện kiểm tra tổn thất hàng năm đối với tài sản vô hình có thời gian sử dụng không xác định (goodwill, thương hiệu, bằng sáng chế).
5. Ví dụ minh họa:
Cơ bản: Một công ty công nghệ sở hữu thiết bị sản xuất chip, nhưng do công nghệ mới ra đời, giá trị thị trường của thiết bị giảm mạnh, dẫn đến tổn thất tài sản.
Nâng cao: Nokia phải ghi nhận tổn thất tài sản lớn khi thị phần điện thoại của họ giảm mạnh do cạnh tranh từ iPhone và Android.
6. Case Study Mini:
General Electric (GE) – Impairment Testing trong khủng hoảng tài chính (2018):
GE ghi nhận khoản tổn thất tài sản hơn 22 tỷ USD liên quan đến bộ phận năng lượng.
Nguyên nhân: Suy giảm hiệu suất kinh doanh, thay đổi công nghệ và triển vọng thị trường yếu.
Kết quả: Giá cổ phiếu GE giảm mạnh do ảnh hưởng của khoản lỗ tổn thất tài sản.
7. Câu hỏi kiểm tra nhanh (Quick Quiz):
Impairment Testing giúp xác định điều gì?
A. Một tài sản có bị ghi nhận quá cao so với giá trị thu hồi hay không.
B. Tổng doanh thu của doanh nghiệp.
C. Giá trị tài sản cố định trước khi trừ hao mòn.
D. Dòng tiền hoạt động của doanh nghiệp.
8. Câu hỏi tình huống (Scenario-Based Question):
Một doanh nghiệp sản xuất nhận thấy giá trị thị trường của một nhà máy đã giảm mạnh do thay đổi công nghệ. Điều gì cần thực hiện?
A. Thực hiện kiểm tra tổn thất tài sản (Impairment Testing) để xác định giá trị thu hồi.
B. Không cần kiểm tra tổn thất vì tài sản vẫn có thể sử dụng.
C. Ghi nhận giá trị nhà máy như ban đầu mà không thay đổi gì.
D. Tăng chi phí khấu hao để giảm giá trị ghi sổ.
9. Liên kết thuật ngữ liên quan:
Carrying Amount (Giá trị ghi sổ của tài sản)
Recoverable Amount (Giá trị thu hồi của tài sản)
Fair Value Adjustments (Điều chỉnh giá trị hợp lý)
Goodwill Impairment (Tổn thất giá trị lợi thế thương mại - Goodwill)
10. Gợi ý hỗ trợ:
Gửi email đến info@fmit.vn.
Nhắn tin qua Zalo số 0708 25 99 25.