Trong quản trị hiện đại, bất kỳ tổ chức nào, bộ phận nào, dự án nào,.. khi hình thành đều phải xuất phát điểm với tầm nhìn (vision), sứ mệnh (mission), giá trị (value) và đây chính là kim chỉ nam dẫn đường cho mọi hoạt động trong tổ chức. Chiến lược tổ chức ra đời phải bám sát và phù hợp với sứ mệnh, tầm nhìn, và giá trị và thực hiện một cách hiệu quả.
Thực tế cho thấy, với bản chất biến động, thay đổi, không chắc chắn và nhiều bất ngờ của thế giới ngày nay (thế giới VUCA), việc hình thành các chiến lược và hiện thực chúng có nhiều thách thức. Hai thách thức lớn nhất của chiến lược đó là:
Thứ nhất, chiến lược được hiện thực không bám sát và phù hợp với tầm nhìn, sứ mệnh, và giá trị đã tuyên bố, làm cho việc hiện thực chiến lược trở nên vô nghĩa với tổ chức. Quản trị rủi ro phải được xem xét trong việc lựa chọn chiến lược và đánh giá khả năng chiến lược có đi sai lệch so với tầm nhìn, sứ mệnh, và gái trị của tổ chức hay không. Dù rằng chiến lược có được thực hiện thành công, nhưng việc đi lệch so với tầm nhìn và sự mệnh thì giá trị của chiến lược trở nên suy giảm.
- Quản trị rủi ro có vai trò quan trọng trong việc thu thập các thông tin đầy đủ và liên tục. Đầu tư vào việc thu thập và phổ biến thông tin chi tiết đang diễn ra - về thế giới, về thị trường và khách hàng cũng như về các lực lượng cạnh tranh mới hiện có và tiềm năng. Nguồn thông tin chi tiết càng rộng và toàn diện, thì doanh nghiệp càng có thể có được niềm tin lớn hơn về mức độ nhận thức tổng thể của mình.
- Đưa ra các tình huống khác nhau có thể xảy ra, đánh giá và tôn trọng sự phụ thuộc lẫn nhau của nhiều biến số liên quan, và hậu quả của các hành động khác nhau có thể được thực hiện.
- Chủ động chuẩn bị cho một số tình huống thay thế có thể xảy ra (thực tế), bao gồm những thách thức và cơ hội duy nhất mà mỗi tình huống sẽ xuất hiện. Sự chuẩn bị sẵn sàng này có thể có nghĩa là xây dựng một số hệ thống kinh doanh nhất định, với sự hiểu biết về những rủi ro liên quan
- Thử nghiệm với các giả thuyết khác nhau xung quanh các tình huống và điều kiện mới xuất hiện. Cố gắng khám phá những mối quan hệ nguyên nhân và ảnh hưởng có thể tồn tại ở đâu và những mối quan hệ đó là gì. Tìm cách áp dụng những thông tin chi tiết mới này một cách rộng rãi nếu thích hợp.
- Khi những thay đổi diễn ra, hãy tìm cách giải thích ý nghĩa của chúng và tìm kiếm những cơ hội phù hợp mà chúng dành cho việc cung cấp những cải tiến mới cho thị trường.
- Khi đối phó với sự phức tạp mới, hãy chuẩn bị sẵn sàng để tái cấu trúc doanh nghiệp nếu cần để có thể ứng phó tốt nhất với một tình huống mới xuất hiện.
Thứ hai, trở ngại trong việc hiện thực chiến lược làm cho chiến lược bị thất bại. Để giải quyết vấn đề này, tổ chức cần:
- Tìm và đánh giá các giải pháp, như là xem xét các cách khác nhau để đáp ứng mục tiêu, như kỹ năng, thứ tự tiến hành công việc, hoặc thuê ngoài. Phân tích giải pháp cũng có thể là nhận diện ra các biến số cần xem xét để đánh giá và lựa chọn, mức độ quan trọng và trọng số của mỗi biến.
- Dự phòng chi phí có thể được dùng để xử lý trường hợp vượt ngân sách vì biến động. Trong vài tình huống, dự phòng thời gian có thể được sử dụng để giải quyết sự trễ do biến động về nguồn lực sẵn có. Xử lý tốt VUCA làm tăng khả năng dự báo tình huống, đưa ra quyết định đúng, lập kế hoạch và giải quyết được vấn đề.
- Sự không chắc chắn vốn là bản chất của mọi chiến lược. Vì lý do này, bất kỳ hoạt động nào không dự báo được một cách chính xác, dẫn đến phạm vi các kết quả có thể xảy ra. Các kết quả đầu ra có thể có lợi đến mục tiêu dự án gọi là cơ hội; những kết quả đầu ra có thể tác động xấu đề mục tiêu gọi là nguy cơ. Như vậy, tập hợp các cơ hội và nguy cơ là những rủi ro của chiến lược.
- Thi thoảng sự không chắc chắn có thể bị giảm đi bởi việc tìm hiểu nhiều hơn về thông tin, như là tiến hành nghiên cứu, sự tham gia của chuyên gia, hoặc phân tích thị trường. Điều quan trọng cũng nên nhận ra là khi nào việc thông thập và phân tích thông tin vượt quá lợi ích của việc có thêm thông tin.
- Trong nhiều tình huống chỉ có 1 vài kết quả có thể xảy ra từ sự không chắc chắn. Điều này có thể bao gồm những giải pháp chính, cũng như giải pháp dự phòng trong trường hợp giải pháp ban đầu không khả thi.
- Nhiều thiết kế và lựa chọn có thể được đưa ra sớm trong chiến lược để giảm sự không chắc chắn.
- Trường tồn là khả năng thích nghi và phản ứng nhanh với sự thay đổi không mong đợi. Trường tồn vận dụng vào cho thành viên của nhóm dự án chiến lược và cả quy trình của tổ chức. Nếu phương pháp ban đầu để thiết kế sản phẩm hoặc mô hình không hiệu quả, nhóm dự án và tổ chức cần có khả năng học, thích nghi, và phản ứng nhanh lẹ (Agile).
Trên đây là thông tin giới thiệu sơ bộ về ý nghĩa của quản trị rủi ro trong việc hỗ trợ thiết kế và thực hiện các chiến lược trong tổ chức. Để hiểu rõ hơn về rủi ro và vận dụng rủi ro hiệu quả vào trong thiết kế và hiện thực chiến lược, các nhà quản lý có thể tham gia chương trình đào tạo về quản trị rủi ro, quản trị chiến lược, chiến lược và quản trị hiện đại tại FMIT.
Chương trình được thiết kế mang tính hệ thống và ứng dụng cao. Nội dung chi tiết tham khảo tại: https://fmit.vn/quan-tri-rui-ro-kiem-soat-noi-bo
chương trình đào tạo tại fmit